Galeria: Zamość - Krzysztof Wydra [profil] Włącz pokaz slajdów

Opis: Synagoga w Zamościu Kahał zamojski powstał w 1588, gdy Jan Zamoyski wyraził zgodę na osiedlanie się Żydów w obrębie miasta. Początkowo osiedlali się Żydzi sefardyjscy z Włoch, Hiszpanii, Portugalii i Turcji. W XVII wieku dołączyli do nich Żydzi aszkenazyjscy i wkrótce zdobyli w mieście przewagę liczebną. W roku 1684 przywilej Jana Zamoyskiego dla gminy żydowskiej jeszcze raz potwierdził Marcin Zamoyski. Na przełomie XVIII i XIX wieku silne wpływy miał tutaj nurt oświecenia żydowskiego - Haskala. W końcu XIX wieku zaczął rozprzestrzeniać się chasydyzm. W Zamościu istniała synagoga, 2 domy modlitwy oraz szpital żydowski. W roku 1827 mieszkało tu 2874 Żydów, w 1921 - 9383 (49,3% ludności miasta). W Zamościu żył i tworzył poeta Salomon Ettinger (1799-1855), pisarz Icchak Lejb Perec (1852-1915), urodziła się też przyszła rewolucjonistka Róża Luksemburg (1870-1919). Przed wojną ukazywało się czasopismo Zamoscer Sztyme. Tuż przed wybuchem wojny mieszkało w Zamościu około 12 000 Żydów. W październiku 1939 roku Niemcy powołali Judenrat, a wiosną 1942 roku - utworzyli getto. Od kwietnia do września 1942 około 4 tys. osób wywieźli do obozu zagłady w Bełżcu.